Урьд өмнө нь төрийн түшээд төсвөөсөө хэдийг, юунд зарцуулдгийг ард түмэн битгий хэл хэвлэлийнхэн хүртэл олж мэдэж чаддаггүй байв. Учир тэд энэ бүхнийг мэдээлэх албагүй байсан болохоор гишүүд төсвөө юунд зарцуулснаа ерөнхийдөө нууцалдаг байлаа.
Харин өнөөдөр Д.Хаянхярваа тойргийнхоо иргэдэд зориулан сэтгүүл хэвлүүлэхэд 90 сая, УИХ-ын гишүүн Г.Баярсайхан тойргийн иргэдтэйгээ уулзалт хэлэлцүүлэг зохион байгуулахад 90 сая, УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуяг тойргийн иргэдтэй уулзалт зохион байгуулах, хууль сурталчлах зардалд 70 сая төгрөг ,С.Ганбаатар ажлын тайлан хэвлүүлэх зардалд 25 сая төгрөгийг, УИХ-ын гишүүн Д.Арвин 1000 ахмадтай уулзалт хийхэд 20 сая төгрөг зарцуулсан байна гэхчлэн ядаж л мэдээлэлтэй сууж байна.
Очиж, очиж, сэтгүүл хэвлүүлэхэд 90 саяыг, хууль сурталчилахад 70 саяыг зарцуулаад байхдаа яах вэ гэж иргэд гишүүдийг шүүмжилж байна. Энэ бол Ерөнхийлөгчийн санаачлан батлуулсан Шилэн дансны хуулийн үр дүн юм. Ардчиллыг ажиллуулж эхлүүлэх хуулиудын нэг хэмээн тодотгож байсан Шилэн дансны хууль шимээ өгч эхэллээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж ийм хуулийг санаачлан парламентад оруулаагүй, энэ хууль батлагдаагүй бол урьдын адил бид УИХ-ын гишүүдийн зарцуулсан хөрөнгийн талаар огт мэдэхгүй, таг харанхуй л сууж байх байж. Өмнө нь энэ олон ер ерэн сая төгрөгүүд гишүүдийн хувийн юм уу, нуусан аль нэг компанийнх нь дансанд шилждэг байлаа. Одоо тэд ингэж чадахгүй. Санахын ч хэрэггүй.
Өнөөдөр 90 саяар сэтгүүл хэвлүүлсэн гишүүд олон нийтээс багагүй "банга" хүртэж байна. Харин маргааш тэд "Шилэн данс"-ны ачаар алдаагаа засч, залруулахыг хичээх биз. Төрийн түшээд төсвийн мөнгөөр юу хийгээд байгаа нь сонгогчид нь мэдээлэлтэй, цаашлаад тойрогтоо юу ч хийгээгүй хэрнээ сэтгүүл хэвлүүлэхэд 90 саяыг зарцуулдаг нөхөдтэй тооцоо бодно шүү дээ. Тийм болохоор шилэн дансны мэдээлэлд талархал илэрхийлмээр байна.
Очиж, очиж, сэтгүүл хэвлүүлэхэд 90 саяыг, хууль сурталчилахад 70 саяыг зарцуулаад байхдаа яах вэ гэж иргэд гишүүдийг шүүмжилж байна. Энэ бол Ерөнхийлөгчийн санаачлан батлуулсан Шилэн дансны хуулийн үр дүн юм.
Одоо Ерөнхийлөгчийн санаачилсан Нийтийн сонсголын тухай хуулийг баталчих юм бол сонгууль дуусаад ард түмнээ хаячихдаг, амлалтаа мартчихдаг түшээдийг хариуцлагатай болгож чадна. Хаврын чуулганаар хэлэлцэх асуудлын жагсаалтын 22 дугаарт Нийтийн сонсголын тухай болон холбогдох бусад хуулийн төсөл бичигджээ. Энэ хуулийг хаврын чуулганаар баталж чадвал дараа дараагийн парламентад хариуцлага бий болгох эх үндэс нь болох юм.
Ерөнхийлөгчийн санаачилж, УИХ-д оруулсан Нийтийн сонсголын тухай хууль улстөрчдийг "айлгаж" байгаа. Харин ард түмний хувьд Нийтийн сонсголын тухай хуулийг цаг алдалгүй батлах хэрэгтэйг ч парламентад сануулсаар байгаа юм.
Энэ хууль батлагдсанаар сонгуулиар аманд нь хоол халбагдаад өгөх нь холгүй загнадаг, УИХ-д гарангуутаа мартчихдаг олон түшээдэд амлалтаа биелүүлдэг, хэлснээ хэрэгжүүлдэг хариуцлагыг суулгах юм. Хуулийн төсөлд үндсэн долоон төрлийн сонсгол явуулахаар тусгасан байна. Энэхүү хуулийг санаачлах болсон зорилгоо Ерөнхийлөгч тайлбарлахдаа "Сонгосон хүнээ болохгүй бол буцаагаад татах сонгогчдынхоо эрхийг бид хуульчлах ёстой. Өнөөдөр Монголын сонгогч хагас эрхтэй, сонгогдсон хүн бүрэн эрхтэй, гишүүн сайд давхар эрхтэй байна" гэсэн байдаг.
Ийнхүү энэ оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн Шилэн дансны хуулийн дагуу төрийн түшээд төсвөөсөө хэдийг, юунд зарцуулснаа олон түмэнд тайлагнадаг болж. Энэ чинь түшээдийг хянах тогтолцооны эхлэл. Татвар төлөгч, баялаг бүтээгчдийн мөнгийг ах, дүү амраг садан, авгай хүүхэддээ зарцуулахдаа тэд ядахнаа нүүр нь улайдаг ичдэг болж байгаад Ерөнхийлөгчид талархъя.
Сонгогчдоо дөрвөн жил мартчихдаг, амлалтаа гэнэт санадаг, ахиад сайхан амладаг "худалч" гишүүдийн хувьд өөр олон айдас нэмэгдэж байвал сайн. Төрийн түшээд ард түмнээсээ айдаг байна гэдэг муу зүйл биш. Түүнээс өмнө тэд ард түмнийг дээр нь юу ч бичиж болох цагаан цаас гэж эндүүрсээр ирсэн шүү дээ.
Б.ХОНГОР
0 сэтгэгдэл:
Post a Comment